اگر دنبال راهی برای “مادر کامل” بودن هستید، این مقاله احتمالاً به دردتان نمی‌خورد؛ چون کسی وجود ندارد که واقعاً بتواند آن را بنویسد! اما اگر می‌خواهید بدانید چطور مادر خوبی باشید—با تمام ویژگی‌های انسانی و گاه اشتباهات و فراز و نشیب‌ها—در جای درستی هستید.
چگونه مادر خوبی باشیم؟
همه چیز از خودشناسی شروع می‌شود
هر مادری می‌خواهد شاهد رشد و شکوفایی بچه‌هایش باشد و آن‌ها را تبدیل به آدم‌هایی مهربان و صالح کند. او همچنین می‌خواهد خودش هم سالم و “کامل” بماند و بین نیازهای خودش و خانواده تعادل برقرار کند.
هر مادری دوست دارد بی‌قید و شرط عشق بورزد، اما در این مسیر خودش را کاملاً فراموش نکند.
کاملاً طبیعی است که بیشتر مادرها آرزو دارند فرزندپروری ساده‌تر باشد، ولی واقعیت این است که بسیاری از ما مادرها، آنقدر خودمان را فرسوده و خسته می‌کنیم که به کلی از خودمان غافل می‌شویم—و این‌هم دلایل قابل فهم خودش را دارد. گاهی هم با احساس عذاب‌وجدان مادرانه ادامه می‌دهیم و فکر می‌کنیم اگر کمی کمتر از توان خود مایه بگذاریم، دیگر “مادر خوبی” حساب نمی‌شویم.
در ادامه نحوه کنار آمدن با احساس گناه و شرم ذکر خواهد شد، اما اول اجازه بدهید درباره چیزهایی صحبت کنیم که هر مادر سالم و شاد برای حمایت از خانواده و خودش لازم دارد:
نیازهای واقعی یک مادر خوب برای فرزندپروری موفق
این توصیه‌ها به شما کمک می‌کنند تا از یک مادر خسته و فرسوده، به مادری واقعاً موفق و رضایتمند تبدیل شوید:
از خودتان مراقبت کنید. شما هم به “مادری” نیاز دارید!
رفتار مهربان و محترمانه‌ای را که دوست دارید کودکتان یاد بگیرد، خودتان به او نشان دهید.
اگر اشتباه کردید، با فرزندتان آشتی کنید و آسیب‌ها را جبران نمایید.
مرزهای سالم داشته باشید (شاید نه به شکلی که همیشه فکر می‌کردید!)
اشتباهات‌تان را به معلم‌هایی مهربان تبدیل کنید.
حالا جزییات هر مورد را با هم مرور می‌کنیم:
از خودتان مراقبت کنید
قبل از اینکه بخواهیم مادر بهتری بشویم، باید به یاد داشته باشیم که رشد و بهبود از درون شروع می‌شود. اگر چیزی برای بخشیدن نداشته باشیم، موفق نخواهیم شد.
یعنی باید با خودتان همان‌طور مهربان باشید که با فرزندتان هستید؛ با شفقت، استراحت کافی و زندگی متعادل.
در کتاب معروف «انضباط آرام»، تأکید شده که مراقبت از خودمان یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. اگر فقط برای خوشحالی کودکانمان تلاش می‌کنیم، می‌توانیم الگوی خوبی برای‌شان باشیم تا بفهمند خودشان هم باید برای خودشان ارزش قائل شوند.
ممکن است فکر کنید “خودمراقبتی” فقط یک شعار یا رویایی دست‌نیافتنی است، اما واقعیت این است که مراقبت از خود می‌تواند خیلی ساده باشد: مثلاً هر صبح، فنجان چایتان را با هر دو دست بگیرید و گرمایش را در وجودتان حس کنید.
یادتان باشد: سلیقه و نیاز هر کسی متفاوت است.
بعضی مادرها با خلوت کردن حال خوبی پیدا می‌کنند، بعضی دیگر با جمع دوستان، همسر یا بچه‌ها انرژی می‌گیرند. هر روشی که سالم باشد، ارزشمند است.
نکته کلیدی اینجاست که باید آگاهانه زمانی برای مراقبت از خود اختصاص بدهیم و منتظر پیش‌آمد تصادفی نباشیم!
رفتار مهربان و محترمانه‌ای که دوست دارید فرزندتان داشته باشد را خودتان به او نشان دهید
یکی از مهم‌ترین وظایف مادر، ایجاد محیطی امن و تربیت‌کننده برای فرزند است؛ محیطی عاری از آزار جسمی و روانی و سرشار از عشق و ثبات.
یادتان باشد: «تربیت» یعنی آموزش، نه تنبیه! ما باید با کودکانمان محترمانه و مهربان رفتار کنیم تا آن‌ها هم یاد بگیرند همین‌طور رفتار کنند.
کودک به صرف اینکه فرزند ماست، لیاقت احترام دارد. احترام گذاشتن را باید یادش بدهیم و رفتارمان الگوی او باشد.
دنیای کودک با برداشت خودش شکل می‌گیرد—خیلی مهم است که دوست‌داشتنی و پذیرفته بودن را واقعاً حس کند، نه اینکه فقط ما فکر کنیم کارمان را خوب انجام می‌دهیم.
همچنین حضور در کنار بچه‌ها در “اتفاقات کوچک”، بازی کردن، و توجه به احساسات آن‌ها، تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند—حتی فقط ۱۵ دقیقه توجه ویژه به هر فرزند در روز، معجزه می‌کند.
یاد بگیرید عذرخواهی کنید و اشتباهتان را جبران نمایید
همه ما گاهی به عنوان مادر، کم می‌آوریم یا رفتاری می‌کنیم که دوست نداریم. همان‌قدر که از بچه‌ها انتظار عذرخواهی داریم، خودمان هم باید اشتباه را بپذیریم و رابطه را ترمیم کنیم.
طبق پژوهش‌ها، بعد از هر سوء تفاهم یا اشتباه، حدود پنج تعامل مثبت لازم است تا صمیمیت قبلی برگردد.
پس راحت با بچه‌ها حرف بزنید و اگر لازم بود، صادقانه عذرخواهی کنید.
مرزهای سالم را فراموش نکنید (ولی با انعطاف!)
خیلی‌ها فکر می‌کنند مرزگذاری یعنی قانون‌گذاری برای دیگران، اما بهترین مرزها در خانواده، مرزهایی هستند که با همکاری بچه‌ها ساخته می‌شوند.
نظر فرزندتان مهم است! سعی کنید قانونی وضع نکنید که فقط یک طرفه و بدون مشارکت باشد.
گاهی باید برای حفاظت از خانواده، حتی با اطرافیان، دوست‌ها یا خانواده بزرگ‌تر هم مرزهای سالم بگذارید، مثلاً شب‌های جمعه را فقط مخصوص اعضای خانواده قرار دهید.
حس شرم و ترس از اشتباه را رها کنید
همه ما اشتباه می‌کنیم؛ حتی آرام‌ترین مادرها نیز همیشه شکیبا و کامل نیستند! اگر اشتباهی می‌کنید، به جای سرزنش خودتان، سعی کنید از آن درس بگیرید و خودتان و فرزندتان را ببخشید.
هر اشتباه در واقع یک معلم است. با خودتان مهربان باشید و به بچه‌ها هم یاد دهید که همه ما می‌توانیم با یادگیری و تلاش، بهتر شویم.
خلاصه: چگونه مادر خوبی باشیم؟
در نهایت، مادر خوب بودن یعنی الگوی خوبی برای زندگی فرزندتان باشید. احساسات او و احساسات خودتان را جدی بگیرید، سعی کنید تا جای ممکن کنارش باشید و بدانید که لایق عشق و احترام هستید. همین که تلاش می‌کنید، یعنی بهترین کار دنیا را انجام می‌دهید: مادر بودن!
