برای خواص عرق زنیان موارد بی شماری بیان می کنند. را عرب زبانان گیاه زنیان را انیسون بری مینامند طبیعت عرق زنیان گرم و خشک است .
گیاه زنیان به صورت بوته ای و علفی وجود دارد . برگ های این گیاه که زیبایی خاصی دارد دارای بریدگی و تقسیمات زیادی است که قسمت مورد استفاده این گیاه میوه آن است .
از این گیاه در موارد زیادی استفاده می ود که شامل خواص دارویی ، استفاده در صنعت صابون سازی و عطرسازی ، به عنوان نگه دارنده مواد غذایی و ادویه مورد استفاده بوده است .
زمان و محل برداشت زنیان:
از اوایل آبان ماه تا اواخر آذر زمان مناسب برداشت زنیان است . زنیان در ایران ، مصر و هند ، به صورت خود رو رشد می کند . در استان های سیستان و بلوچستان ، اصفهان ، آذربایجان ، کرمان ، فارس و خوزستان این گیاه به وفور یافت می شود .
ارزش غذایی دانه زنیان و روغن آن :
هر ۱۰۰ گرم از دانهٔ زنیان شامل موارد زیر است:
- پروتئین: ۱۷/۱ درصد؛
- چربی: ۲۱/۸ درصد؛
- موادمعدنی: ۷/۹ درصد؛
- فیبر: ۲۱/۲ درصد؛
- کربوهیدرات: ۲۴/۶ درصد.
همچنین دانهٔ زنیان حاوی کلسیم، تیامین، ریبوفلاوین، فسفر، آهن و نیاسین است. روغن زنیان از دانههای آن تهیه میشود که دارای ۲/۵ تا ۵ درصد روغن است. از برگها و گلهای زنیان برای استخراج روغن استفاده میشود و دارای ۳۵ تا ۶۰ درصد تیمول است. از این روغن بیرنگ یا قهوهای کمرنگ بهطور گستردهای بهعنوان میکروبکش و قارچکش استفاده میکنند.

خواص دارویی عرق زنیان
ضد نفخ
ضد عفونی کننده قوی معده
ضد قارچ و انگل
ضد اسهال
دافع رطوبت بدن و معده
بهبود عوارض بعد از ترک اعتیاد
مفید جهت فلج و رعشه است
عمده خاصیت عرق زنیان درمان خشکی و التهاب تاندون ها، ضد درد و ضد التهاب مفاصل است . همچنین در درمان سیاتیک ، کرامپ و نقرس کاربرد موثری دارد.
موارد منع مصرف عرق زنیان
منع مصرف در دوران بارداری، شیردهی و کودکان
منع مصرف برای افراد مبتلا به مشکلات تیروئید
افرادی که دارای مزاج گرم هستند نباید از این عرق استفاد کنند ، در صورتی که نیاز به مصرف بود همراه با عرق سرد مانند کاسنی یا شاطره باید ترکیب شود .
مقدار و طریقه مصرف عرق زنیان
- مقدار مصرف عرق زنیان برای بزرگسالان: روزی سه بار دو قاشق غذاخوری عرق زنیان در کمی آب حل کرده بعد از غذا میل شود.
- مقدار مصرف عرق زنیان برای کودکان: روزی سه بار دو قاشق مرباخوری عرق زنیان در کمی آب حل کرده بعد از غذا میل شود
- .جهت استفاده برای استعمال خارجی: یک قاشق غذاخوری از این عرق گیاه را در گلو بریزید و قرقره کنید و سپس قورت دهید. همچنین می توانید در دو سوراخ بینی دو قطره عرق زنیان بچکانید و استنشاق کنید.
عسل زنیان :
خوشبختانه عسل زنیان همه ی خواص گیاه زنیان را داراست و به اضافه ی آن از خواص عمومی عسل نیز برخوردار است . اگر دوست ندارید از گیاه زنیان استفاده کنید ، می توانید عسل زنیان را تهیه و مصرف نمایید و مطمئن باشد همه ی خواص عسل زنیان را خواهد داشت .
درمان مشکلات کبد و کلیه :
برای درمان درد روده که نتیجهٔ سوءهاضمه و التهاب است، عرق زنیان را بنوشید. همچنین مصرف این گیاه برای درمان عملکرد نامناسب کبد و کلیه نیز بسیار مفید می باشد.
خواص زنیان برای پوست و مو:
نکته مهم: قبل از این که هر چیزی را بر روی پوست یا موی خود امتحان کنید از عدم حساسیت پوست خود مطمئن شوید. در این باره فرقی بین عرق های طبیعی یا شیمیایی نیست. پس باید ابتدا مقدار کمی از آن را امتحان کنید. این امتحان باید به صورت قرار گرفتن ماده به مدت بیست دقیقه روی پوست یا مو باشد. اگر پوست واکنشی مثل خارش، آکنه یا قرمزی نداشت، می توانید از آن استفاده کنید.
تاثیر عرق زنیان در آکنه و جوش صورت :
زنیان خواص عجیبی برای رفع آکنه و جوش دارد. این عرق دارای خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی بوده که می تواند در پاکسازی صورت بسیار موثر واقع شود.
درمان اگزما با عرق زنیان :
زنیان خواص ضد التهابی زیادی داشته و می تواند به درمان اگزما، جوش، قرمزی در صورت بپردازد.
عرق زنیان و جلوگیری از سفیدی زود رس موها :
سفید شدن موها طی فرآیند خاصی در سنین بالای چهل سال اتفاق می افتد اما امروزه به دلیل بروز فرآیند هایی در سلول ها جوانان دچار سفیدی زودرس موها شده اند .
عرق زنیان با خاصیت های زیاد و داشتن آنتی اکسیدان های بالا می تواند از سفیدی زود رس موها جلوگیری کند.
عرق زنیان در تنظیم قاعدگی:
با توجه به طبع گرم زنیان مشکلات قاعدگی (دیر باز شدن قاعدگی یا قاعده نشدن به موقع مخصوصا در سرد مزاجان) نیز مفید است .
ناتوانی جنسی :
دانهٔ زنیان را با مقداری هستهٔ تمبر هندی و کرهٔ تصفیهشده برشته کنید. آنها را بهخوبی آسیاب کنید و یک قاشق چایخوری از این مخلوط را به یک لیوان شیر و عسل اضافه کنید. این یک روش اثباتشده برای کاهش ناتوانی جنسی است. برای اثربخشی بیشتر هر شب از این مخلوط استفاده کنید.
تقویت سلامت قلب :
زنیان حاوی ترکیبات موثره نیاسین و تیمول است که به تحریک تکانههای عصبی و بهبود گردش خون در قلب نیز کمک میکند.
مشروبات الکلی :
این گیاه برای افرادی که میخواهند از اعتیاد به الکل خلاص شوند مناسب است. جویدن روزانهٔ دانهٔ زنیان کمک میکند تا میل به الکل کم شود.
لاغری و کاهش وزن با زنیان :
افرادی که تصمیم کاهش وزن دارند میتوانند از عرق زنیان در برنامه رژیمی شان استفاده کنند تا به کنترل بهتر وزنشان کمک شود. یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد برای لاغری زنیان است. این گیاه از طریق بهبود فرآیند هضم غذا از تجمع چربیها و بروز چاقی جلوگیری کرده و خواص چربی سوزی نیز دارد.
نکاتی در مورد نگهداری و مصرف دانهٔ زنیان :
- دانهٔ زنیان را از مکانهای مرطوب و همچنین تماس مستقیم نور آفتاب دور نگه دارید؛
- دانهٔ زنیان را نمیتوان برای مدت طولانی ذخیره کرد؛
- از مصرف بیشازاندازهٔ این دانه خودداری کنید. مصرف زیاد در بعضی از افراد میتواند سبب تهوع، استفراغ، تحریک پوستی، حساسیت و سردرد شود؛
- مصرف مناسب دانهٔ زنیان اثرات جانبی ندارد؛
- این دانه را در بطریهایی با درب محکم در جای خنک و خشک نگه دارید؛
- افراد دارای مشکلات کبدی و اسیدیتهٔ بالا باید از مصرف دانهٔ زنیان خودداری کنند.